Sahabe görüşleri ile ilgili bir noktayı atlamamak lazım. Her sahabe kendine söylenilen hadisler üzere görüş bildiriyor. Yani başkalarının bildiği ama kendilerini bilmediği hadisler olabiliyor. Bundan dolayı bazı sahabeden bazı şaaz, olmayacak görüşler aktarılmıştır. Onlara hadisler aktarılınca da bu görüşlerinden dönmüşlerdir.
İbni Ömer ra.:
“Rasulullah sav Bedir kuyularının yanında durdu ve (içine atılan ölü müşriklere) “Rabb’inizin size vaad ettiği (azabı) hak olarak gördünüz mü!” dedi. (Biz ölüp leş olmuş kimselerle mi konuşuyorsun Ey Allah’ın Rasulü deyince) “Muhakkak ki onlar şu an onlara dediklerimi gerçekten işitiyorlar.” dedi.
Bu olay Aişe’ye anlatılınca şöyle dedi: “İbn Ömer yanlış duymuş. Rasulullah sav şöyle dedi: “Onlar şu an onlara hayatlarındayken söylediklerimin gerçek olduğunu anlıyorlar.”
Sonra şu ayeti okudu :” Sen ölülere duyuramazsın.”(Neml 80)
[Nesai 2075-76]~~~~~
İbni Hacer: ” Bu Aişe’nin ibn Ömer’in rivayetini reddetmesiyle ulaştığı sonuçtur. Çoğunluk cumhur ise Aişe’ye muhalefet etmiş ve ondan başka sahabelerde bu hadisi rivayet ettiği için ibn Ömer’in rivayetini kabul etmişlerdir. Ayete ise şöyle mana vermişlerdir. “Onlara fayda verecek bir duyma ile işittirezsin.(Yani seni duyarlar ama bu duymaları onlara fayda vermez.) Ya da ” Allah’ın dilediği dışında bir şey duyuramazsın.”
[Fethul Bari 3/234]
~~~~
Özet: Hz. Aişe annemiz ayete dayanarak kendisine İbn Ömer’den aktarılan ölülerin duymasını reddetmiştir. Bunu da ibni Ömer’in Rasulullah’ın sözlerini yanlış duyduğu şeklinde yorumlamıştır. Ama bu rivayet ibn Ömer dışında başka sahabelerden de gelmektedir. Öyleyse hepsi yanlış duymuş olamayacakları için cumhur Hz. Aişe’nin görüşüne muhalefet edip reddetmiştir. Allah daha iyi bilir ama Aişe annemizde rivayetin sadece ibn Ömer ile sınırlı kalmadığı bilakis başka sahabelerinde aynı sözü duyduklarını bilse böyle bir görüş ortaya atmazdı.
Not: Sahabe görüşleri ile ilgili bir noktayı atlamamak lazım. Her sahabe kendine söylenilen hadisler üzere görüş bildiriyor. Yani başkalarının bildiği ama kendilerini bilmediği hadisler olabiliyor. Bundan dolayı bazı sahabeden bazı şaaz, olmayacak görüşler aktarılmıştır. Onlara hadisler aktarılınca da bu görüşlerinden dönmüşlerdir.